W czasie pełnienia funkcji zawodowego kuratora rodzinnego stykałem się z sytuacją, w której zobowiązany uniemożliwiał realizację kontaktów z powodu niewywiązywania się z obowiązku alimentacyjnego przez uprawnionego. Matka dziecka stwierdzała na przykład, iż nie będzie wydawała córki na spotkania z ojcem, skoro nie przekazuje on pieniędzy na jej utrzymanie. W powołanym przypadku ojciec płacił jedynie część alimentów zasądzonych postanowieniem sądu. Trudno jednocześnie stwierdzić, czy robił to celowo, czy też faktycznie nie posiadał wystarczających środków finansowych. Niemniej jednak nie opuścił żadnego terminu kontaktu z dzieckiem, określonego postanowieniem sądu. W pewnym momencie matka przestała jednak przekazywać małoletnią na spotkania, powołując się na szereg różnych okoliczności np. choroby dziecka (mimo, że nie posiadała zaświadczeń lekarskich), czy też dodatkowe zajęcia córki, które organizowała w terminach kontaktów dziecka z ojcem. W tej sytuacji ojciec był zmuszony wystąpić do sądu z wnioskiem o ukaranie matki za utrudnianie mu kontaktów z córką.
Podkreślić należy, iż niedopuszczalne jest warunkowanie realizacji spotkań z dzieckiem od uiszczania należności alimentacyjnych. Takie postępowanie może być potraktowane jako utrudnianie kontaktów i skutkować postępowaniem sądowym. Zobowiązany ( w tym przypadku matka dziecka) uniemożliwiając odbywanie spotkań z uprawnionym rodzicem narusza bezpieczeństwo emocjonalne dziecka i wpływa tym samym na jego harmonijny rozwój. Gdy uprawniony, mimo istnienia obowiązku alimentacyjnego, nie partycypuje w kosztach utrzymania małoletniego, wówczas można zwrócić się do komornika o przeprowadzenia postępowania egzekucyjnego celem uzyskania zaległej należności, jak również złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa, o ile zgodnie z art. 209 § 1k.k. uprawniony do kontaktów „uporczywie uchyla się od wykonania ciążącego na nim z mocy ustawy lub orzeczenia sądowego obowiązku opieki przez niełożenie na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby i przez to naraża ją na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych”.
Ponadto zgodnie z art. 209 § 2 k.k. ściganie przestępstwa następuje na wniosek pokrzywdzonego, organu pomocy społecznej lub organu podejmującego działania wobec dłużnika alimentacyjnego.
Nie ulega wątpliwości, że nie należy samodzielnie starać się dyscyplinować drugiego z rodziców do płacenia alimentów wykorzystując do tego dziecko i łamiąc tym samym postanowienie sądu o kontaktach. Stracą na tym wszyscy, a najbardziej małoletni. Jeżeli rodzic nie płaci alimentów, są do tego stworzone odpowiednie narzędzia, o których wspomniałem powyżej i niewątpliwie warto z nich skorzystać.
Należy pamiętać, iż niedopuszczalna jest również sytuacja odwrotna, w której alimenty nie są przez rodzica regulowane z powodu utrudniania mu kontaktów z dzieckiem. Tu także będą miały zastosowanie przepisy dotyczące wykonywania kontaktów, o których szerzej piszę w artykule „Co robić w razie utrudniania kontaktów z dzieckiem?”.
Chętnie poznam Państwa doświadczenia w tej materii, w razie pytań zachęcam do kontaktu ze mną.