Kontakty z dzieckiem

Kontakty z dzieckiem zostały uregulowane w Oddziale 3 Rozdziału II Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, tj. w art. 113- 113 6 k.r. i o. Mają do nich prawo nie tylko rodzice, ale i dziadkowie. Są to osobiste spotkania osób uprawnionych, np. rodzica lub dziadków z dzieckiem czy wnukiem. Jeszcze przed rozpoczęciem aplikacji adwokackiej, jako zawodowy kurator rodzinny spotkałem się w swojej pracy z różnymi formami kontaktów uregulowanych postanowieniem sądu. Mogą to być odwiedziny osoby uprawnionej w miejscu zamieszkania dziecka, odbieranie go z miejsca zamieszkania, szkoły, przedszkola lub innej placówki oświatowej, odprowadzanie dziecka po zakończeniu spotkania do jego miejsca stałego pobytu, czy też spędzenie z nim czasu zgodnie ze szczegółowymi formami określonymi postanowieniem sądu. Często są to również rozmowy telefoniczne, w z góry określonych dniach i godzinach lub porozumiewanie się przy pomocy innych sposobów komunikowania się na odległość (np. skype’a, e-mail, whatsapp).
Sądy bardzo szczegółowo regulują kwestie kontaktów z dzieckiem w okresie Bożego Narodzenia, Wielkanocy, a także ferii zimowych, wakacji, tzw. długich weekendów i szczególnych dni wynikających z kalendarza wydarzeń i świąt okolicznościowych, np. Dnia Dziecka, Dnia Matki czy Dnia Ojca. Bardzo często zdarza się, że w czasie ferii zimowych, że każde z rodziców, żyjących w rozłączeniu, ma prawo do kontaktów z dzieckiem w ciągu jednego tygodnia, to jest np. w pierwszym tygodniu dziecko spędza czas z ojcem, a drugi tydzień z matką. Podobna zasada może dotyczyć również wakacji, choć tutaj kwestia kontaktów z dzieckiem może być rozwiązania bardzo różnie, np. od 1 do 15 lipca dziecko będzie spędzało czas z ojcem, następnie od 15 lipca do 15 sierpnia z matką , by od 15 sierpnia do końca wakacji ponownie pozostawać z ojcem. Oczywiście możliwości jest tu znacznie więcej, a kalendarz spotkań i opieki nad dzieckiem można zaplanować zgodnie z potrzebami i oczekiwaniami każdego z rodziców, z uwzględnieniem potrzeb samego dziecka.
Jeśli między rodzicami wystąpi spór co do zasad kontaktów w okresach świątecznych, Sąd określi komu i na jakich warunkach przysługuje prawo do spędzenia czasu z dzieckiem. I tak np. w latach parzystych całe święta, tj. od wigilii do drugiego dnia świąt dziecko może spędzać z ojcem, zaś w latach nieparzystych z matką. Możliwy jest również podział świąt w ten sposób, że w latach parzystych w wigilię od godziny 10 do godziny 17 małoletni spędzi czas z ojcem, następnie pierwszy dzień świąt u matki, a drugi ponownie z ojcem. Podobnie może być w czasie Świąt Wielkanocnych.
Każdy z rodziców, wedle własnego uznania, podejmuje decyzję, w jaki sposób chce spędzić czas z dzieckiem, tj. czy wyjeżdża z nim na wypoczynek w kraju czy za granicą (choć w tym przypadku formalizm jest nieco inny i zależny od dotychczasowego działania rodziców), czy pozostaje w miejscu zamieszkania. Ma on również możliwość zorganizowania i opłacenia dziecku samodzielnego wyjazdu kolonijnego. Uprawnienie do organizacji wspólnego czasu należy więc wyłącznie do tego rodzica, który korzysta z przysługującego mu prawa i nie jest tu wymagana zgoda drugiego z rodziców. W przypadku sporu na tym tle, np. zgody na wyrobienie paszportu dla dziecka, decyzję w tej materii może podjąć sąd.
Rodzic, z którym dziecko przebywa na stałe zobowiązany jest do umożliwienia kontaktów w ustalonej formie, to jest np. nie powinien odbierać dziecka ze szkoły lub przedszkola, jeżeli w wyznaczonym terminie upoważniony do tego jest drugi z rodziców. Powinien przygotować dziecko do wyjścia, jeżeli forma kontaktu z nim drugiego z rodziców polega na wspólnym spędzeniu czasu poza jego miejscem zamieszkania.
Konsekwencją uregulowania przez Sąd zasady kontaktów z dzieckiem jest także to, iż uprawniony do spotkań nie może, bez zgody rodzica, u którego dziecko stale przebywa, spotykać się z nim w innych terminach niż te, które zostały określone w postanowieniu sądu. Zachęcam do dyskusji bądź pytań w sprawie kontaktów z dzieckiem.
O przykładach utrudniania kontaktów piszę w artykule „Utrudnianie kontaktów z dzieckiem”.